Systemy operacyjne z rodziny Windows wywodzą się z oprogramowania, które zostało spopularyzowane a rynku w latach 90-tych XX. wieku. W tamtych czasach wydajność komputerów stacjonarnych była nieporównywalnie mniejsza, a dostęp do internetu nie był dostępny w każdym zakątku świata.

Aby systemy operacyjne Windows mogły dosyć sprawnie działać firma Microsoft przygotowała wiele mechanizmów wspierających wydajność funkcjonowania komputerów. Z upływem lat moc obliczeniowa komputerów lawinowo rosła, ale w systemie operacyjnym Windows nadal znajdziemy wiele rozwiązań technologicznych, które niewiele zmieniły się od ponad kilkunastu lat.

Zobacz również:

• Nearby Sharing od Google - wygodny sposób na przesyłanie plików
• Wiemy już, ile zapłacimy za rozszerzone wsparcie techniczne systemu Windows 10
• Były programista Microsoftu: wydajność Windows 11 jest "komicznie zła" nawet na potężnym PC

W dzisiejszym materiale zajmujemy się plikiem wymiany Swapfile.sys, który jeszcze w czasach dosyć nowoczesnych komputerów, ale posiadających 4 GB pamięci operacyjnej był niezwykle ważnym elementem systemu. Czy dziś Swapfile.sys ma jeszcze praktyczne zastosowanie?

Czym jest plik Swapfile.sys

Swapfile.sys, jak samo rozszerzenie wskazuje jest plikiem systemowym służącym jako pamięć SWAP. W skrócie w momencie, gdy w komputerze kończy się miejsce w pamięci operacyjnej, przenosi on część zasobów z super-szybkiej pamięci RAM na dysk twardy. Rozwiązanie to pozwala otworzyć więcej aplikacji na komputerze z małą ilością pamięci operacyjnej. Pozwala także zachować otwarte okna w programach, z których nie korzystamy od dłuższego czasu.

Swapfile.sys przetrzymuje różnego rodzaju dane o programach (zarówno systemowych, jak i tych rozwijanych przez deweloperów zewnętrznych), które są uruchomione w systemie operacyjnym Windows, ale nie pracują na pierwszym planie. Aplikacje, które są uśpione lub zajmują niewielką ilość zasobów sprzętowych są przenoszone z fizycznej pamięci RAM na dysk twardy.

Wraz z dwoma innymi plikami - Pagefile.sys oraz Hiberfil.sys, Swapfile.sys tworzy tak zwaną pamięć wirtualną. Jest to dodatkowy zasób, który może wspomagać system operacyjny Windows w momencie, gdy ten wyczerpie dostępne zasoby pamięci operacyjnej.

Warto zaznaczyć, że plik Swapfile.sys nie przechowuje danych klasycznych aplikacji. Współpracuje on jedynie z porgrmaami typu Universal Windows, które są projektowane do działania w całym ekosystemie firmy Microsoft. Programy te można uruchomić na komputerach, tabletach oraz konsolach Xbox. Tradycyjne aplikacje przechowują dane tymczasowe w pliku Pagefile.sys.

W przypadku nowoczesnych komputerów posiadających 8-16 lub więcej GB pamięci operacyjnej brak pliku Swapfile.sys nie wpływa negatywnie na płynność działania i wydajność komputera.

Urządzenia mające kilka lat lub posiadające niewielką ilośc pamięci operacyjnej i niezbyt wydajny układ CPU mogą wolniej reagować lub nagle zamykać aplikacje, gdy wyłączy się na nich plik Swapfile.sys.

Ile miejsca zajmuje Swapfile.sys i czy wpływa negatywnie na żywotność dysków SSD?

Plik Swapfile.sys projektowany był z myślą o wykorzystaniu w komputerach z dyskami HDD, które nie posiadają określonej ilości cyklów zapisu. Użytkownicy nie powinni jednak rozważać wyłączenia Swapfile.sys tylko z powodu ewentualnej żywotności dysków SSD. Plik Swapfile.sys może zajmować od kilku MB do kilkunastu GB, ale w praktyce nie wpływa zauważalnie na żywotność nośników SSD, na których zainstalowano system operacyjny Windows.

Gdzie zlokalizowano plik Swapfile.sys?

Plik Swapfile.sys to plik systemowy, co oznacza, że domyślnie jest on ukryty przez Eksplorator plików. Aby dotrzeć do Swapfile.sys należy wpierw odblokować możliwość wyświetlania ukrytych plików. Aby to zrobić należy uruchomić Eksplorator plików, przejść od pozycji Widok > Opcje > Zmień opcje folderów i wyszukiwania. Na karcie Widok należy udać się do obszaru Ustawienia zaawansowane i wybrać pozycję Pokaż ukryte pliki, foldery i dyski. Po zapisaniu zmian możliwe będzie dotarcie do pliku Swapfile.sys.

Plik Swapfile.sys znajduje się w głównym katalogu dysku, na którym zainstalowano system operacyjny Windows. W przeważającej większości przypadków będzie to dysk C.

Czy Swapfile.sys nadal jest potrzebny?

Nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, ponieważ zależy ono od wielu zmiennych - wydajności komputera oraz programy, z którymi pracujemy. W przypadku komputerów wyposażonych w 16 GB pamięci operacyjnej najczęściej plik Swapfile.sys nie jest wykorzystywany. Ze względu na jego małe rozmiary, które nie ograniczają przestrzeni dyskowej warto pozostawić aktywny plik Swapfile.sys. Może się przydać np. w momencie uruchamiania skomplikowanego projektu graficznego lub aktualizacji kilku aplikacji w tym samym czasie.

Swapfile.sys na komputerze z dużą ilością pamięci operacyjnej zajmuje kilkanaście MB.

Jak usunąć plik Swapfile.sys?

Swapfile.sys jest plikiem systemowym, co oznacza, że nie da się go bezpośrednio usunąć z komputera z wykorzystaniem Eksploratora plików. Microsoft domyślnie blokuje możliwość usunięcia pliku Swapfile.sys na komputerach z wszystkimi wersjami systemu operacyjnego - z najnowszym Windowsem 11 włącznie.

W przypadku próby usunięcia pliki Swapfile.sys na koncie z uprawnieniami administracyjnym użytkownik otrzyma informację o niemożności zakończenia akcji z powodu wykorzystywania pliku Swapfile.sys przez inny program lub proces. W praktyce plik Swapfile.sys pozostaje cały czas aktywny w różnych procesach systemowych, aby w razie potrzeby móc natychmiastowo przyjąć dane w celu zwolnienia pamięci operacyjnej.

Swapfile.sys - przydatna zaszłość systemów operacyjnych z rodziny Windows

Lata świetności pliku Swapfile.sys z pewnością są już za nami. W dobie wydajnych komputerów z dużą ilością pamięci operacyjnej, swapfile.sys nie jest już tak często wykorzystywany. Nie zmienia to faktu, że jest to dodatkowy element bezpieczeństwa, który wspomaga zachować odpowiednią wydajność pracy komputerów z Windowsem w momencie, gdy ilość dostępnej pamięci operacyjnej zbliża się do zera.